Het Stargate-project van Brussels Airport, dat binnen de Europese Green Deal subsidies toegewezen kreeg, loopt intussen 1 jaar. Brussels Airport werkt samen met een consortium van 21 partners aan zo’n 30 concrete projecten om de luchtvaart en luchthavens duurzamer te maken. Het eerste jaar vormde de opstart van het project, waarbij heel wat voorbereidend werk gebeurde, maar waarbij tevens ook de eerste toepassingen op het terrein zichtbaar werden: elektrisch grondafhandelingsmateriaal en brandstoftrucks worden getest en een eerste versie van de Digital Twin van de vier deelnemende luchthavens is klaar voor gebruik. 
Elektrificatie getest op het terrein
Op vlak van decarbonisatie wordt er binnen Stargate onder meer ingezet op het uittesten van elektrisch grondafhandelingsmateriaal. DHL heeft als partner binnen het consortium het voorbije jaar verschillende types van elektrisch grondafhandelingsmateriaal getest tijdens hun operaties, waaronder elektrische high loaders en elektrische trekkers voor de afhandeling van vracht. Na deze uitgebreide en positieve testfase voorziet DHL binnenkort een eerste significante investering in de elektrificatie van hun grondafhandelingsmateriaal met de aankoop van elektrische tractoren, belt loaders en nose lifters voor de verduurzaming van hun grondoperaties. Daarnaast voert Skytanking momenteel een grootschalige test uit op Brussels Airport met twee volledig elektrische brandstoftrucks. Deze op maat gemaakte voertuigen van Turkish Fuel Services zijn een Belgisch ontwerp en worden getest om de nodige inzichten te verwerven in laadoplossingen en batterijprestaties. De test loopt nog tot maart 2023 en zal helpen om de ideale batterijgrootte voor elke truck en de optimale laadinfrastructuur te bepalen. In de loop van de komende jaren wil Skytanking zijn eigen 100% elektrische brandstoftrucks ontwikkelen, testen en gebruiken, en dit zal samengaan met de invoering van de nodige infrastructurele veranderingen op de luchthaven.
Digitale innovatie in de praktijk
Eén van de veelbelovende projecten binnen Stargate is het ontwikkelen van een 3D-model voor luchthavens, dat de energiestromen en operationele processen in kaart brengt zodat men kan berekenen waar verbeteringen en aanpassingen mogelijk en nodig zijn. Een Digital Twin of digitale tweeling als het ware. De eerste versie van de Digital Twin voor de vier partnerluchthavens, Brussel, Athene, Budapest en Toulouse, is intussen ontwikkeld in samenwerking met Stargate-partner Integrated Environmental Solutions Ltd. Deze Digital Twin bevat alle informatie over het energieverbruik en de CO2-uitstoot van de verschillende processen op de luchthavens, zodat Stargate-oplossingen vooraf gesimuleerd kunnen worden om uit te zoeken waar er verbeterd en bijgestuurd kan worden. Zo kan men bijvoorbeeld de impact van bijkomende zonnepanelenparken in kaart brengen, alvorens deze te realiseren. Intussen bereiden Athens International Airport en Budapest Airport ook de digitalisering van hun cargo-operaties voor naar het model van de Digital Green Lane op Brussels Airport, in samenwerking met Air Cargo Belgium. Dit leidt tot een meer geautomatiseerd en papierloos proces van de vrachtafhandeling en een optimaler gebruik van de beschikbare capaciteit en tot kortere wachttijden voor de vrachtwagens aan landzijde, wat de CO2 uitstoot op de luchthavens vermindert.
In de steigers
Ook de introductie van duurzame luchtvaartbrandstoffen is onderdeel van het Stargate-project. De markt van de Sustainable Aviation Fuels (SAF) evolueert erg snel. De afgelopen maanden werd er heel wat onderzoek verricht naar de efficiëntste manier om de luchtvaartindustrie in het algemeen, en luchthavens en luchtvaartmaatschappijen in het bijzonder, voor te bereiden op het gebruik van SAF. Een belangrijke wijziging sinds de start van het Stargate-project, is de groeiende kans dat er in de nabije toekomst via de NAVO-pijplijn naast kerosine ook duurzame brandstoffen kunnen worden getransporteerd naar Brussels Airport. Deze bijzonder duurzame transportwijze van SAF zou de nood aan een grootschalige menginstallatie verkleinen, waardoor momenteel alternatieve acties overwogen worden, zoals het kleinschaliger mengen van biobrandstof met kerosine met hoge blend ratio’s. Aansluitend hierbij nam Quatra, als Stargate-partner voor het aanleveren van gebruikte frituurolie die verwerkt kan worden in deze duurzame brandstoffen, in het voorbije jaar een gloednieuwe OlioBox-truck in gebruik. Met deze truck wordt via inzamelpunten de frituurolie van huishoudens in de nabije omgeving van de luchthaven opgehaald. Om mensen te stimuleren om mee te werken aan dit Belgisch circulair verhaal, werd ook een samenwerking met Vandemoortele opgestart en volgt een bevolkingsonderzoek en sensibiliseringscampagne in samenwerking met de Universiteit Hasselt en de Provincie Vlaams-Brabant. Daarnaast zullen Aèroport de Toulouse-Blagnac en Athens International Airport samenwerken met de Universiteit van Hasselt en luchtvaartadviesbureau To70 om de mogelijke acties voor de introductie van SAF die onderzocht en opgelijst werden, uit te werken en toe te spitsen op de lokale context om ook op deze luchthavens het gebruik van duurzame luchtvaartbrandstoffen te stimuleren.
