Milcobel wil waterkringloop volledig sluiten en straks ‘wateronafhankelijk’ zuivel produceren

In 10 jaar tijd hebben zuivelverwerkers het waterverbruik per liter verwerkte melk met 29% doen dalen. Verwerkers schakelen vandaag steeds vaker alternatieve waterbronnen in, zoals gezuiverd afvalwater en water gerecupereerd uit melk. Met de bouw van een hoogtechnologische waterbehandelingsinstallatie gaat Milcobel in Langemark nog een stap verder. De producent van onder meer mozzarella, kaas en ijsjes wil in 2030 volledig wateronafhankelijk zijn. Daarbij wordt afvalwater zelfs gezuiverd tot drinkwaterkwaliteit.

Zuivelverwerkers zetten 34% alternatieve waterbronnen in

Het efficiënt gebruik en hergebruik van water is een belangrijke pijler binnen het duurzaamheidsbeleid van de zuivelsector. Zuivelverwerkers gebruiken steeds minder grond- en leidingwater en steeds meer alternatieve waterbronnen (34%). Tijdens het persbezoek dat VLAM (Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing) organiseerde bij Milcobel, schetste Lien Callewaert de evolutie in waterverbruik en -hergebruik binnen de zuivelsector. Zij is vanaf 1 juli de nieuwe directeur van BCZ, de Belgische Confederatie van de Zuivelindustrie.

Lien Callewaert: “Als je naar het waterverbruik bij de zuivelverwerkers kijkt, dan zien we een sterke evolutie. In tien jaar, van 2012 tot 2022, daalde het waterverbruik per liter verwerkte melk met maar liefst 29%. Ook tekenen we steeds betere cijfers op in waterhergebruik: ruim een derde van het gebruikt water komt uit alternatieve waterbronnen – en dat is zeker niet altijd gemakkelijk of evident. Ook melkveehouders zetten steeds meer in op alternatieve waterbronnen, met een evolutie van 28% in 2014 tot maar liefst 48% in 2022.”

De investeringen en inspanningen in de hele keten – van melkveehouderij over transport tot verwerking – lonen vandaag duidelijk. “Met 180 miljoen euro investeringen in 2022, een absoluut record voor de zuivelsector, zetten we niet alleen in op nieuwe waterzuiveringsinstallaties, maar ook op een modernisering van de productie met energie-efficiëntere productielijnen. Anderzijds vormen meer duurzame verpakkingen en nieuwe verpakkingsinstallaties een belangrijke pijler in het verhaal. Ook wordt er ingezet op het verminderen van voedselverlies en het verlagen van de koolstofvoetafdruk van melk. Om maar te zeggen dat de hele keten op verschillende vlakken bewust bezig is met steeds duurzamere zuivel.

Milcobel streeft naar wateronafhankelijke productie

De waterkringloop sluiten en tegelijk de waterbeschikbaarheid veilig stellen om de dagelijks inkomende melk te kunnen verwerken. Dat is de achterliggende gedachte van de nieuwe waterbehandelingsinstallatie die Milcobel momenteel bouwt in haar productiesite in Langemark-Poelkapelle. Het innovatieve project maakt deel uit van de Blue Deal van de Vlaamse regering om maximaal in te zetten op circulair watergebruik.

En dat kan tellen voor een zuivelcoöperatie van 1.700 melkveehouders met 1,4 miljard liter verwerkte melk per jaar. Ruben Puype, Corporate Sustainability Manager: “Water is cruciaal in ons productieproces. Om kwalitatieve producten te maken, moeten we frequent reinigen – denk aan de melkophaalwagens of productie-installaties. Op onze site in Langemark verbruiken we jaarlijks 1,5 miljoen m³ water, te vergelijken met het waterverbruik van 30.000 inwoners. Daarbij gebruiken we geen grondwater en recupereren we al bijna de helft van ons proceswater uit melk, vooral tijdens het droogproces bij het maken van melkpoeder en tijdens het kaasmaken. Zo winnen we jaarlijks het volume van bijna 300 olympische zwembaden.”

Milcobel zit vandaag, voor alle productiesites, op 42% waterhergebruik en mikt op minstens 75% in 2030. Specifiek in Langemark (waar mozzarella, melkpoeder, boter en ijsjes worden gemaakt) hoopt Milcobel in 2030 volledig zelfstandig te zijn in watervoorziening en dus ook geen stadswater meer te moeten afnemen. In die context werkt Milcobel, binnen de Vlaamse Blue Deal tegen waterschaarste, samen met Aquafin en Pantarein Water.

Sales Engineer Floriaan Van Mechelen bij Pantarein Water, speler in circulaire industriële wateroplossingen: “In de nieuwe waterbehandelingsinstallatie zal gezuiverd water van Aquafin op de Milcobel-site verder worden opgewaardeerd tot drinkwaterkwaliteit, om vervolgens in te zetten als proceswater. Concreet zuiveren we het effluent van de waterzuivering van Aquafin met een ultrafiltratie en omgekeerde osmose. Dat is een vergaand filterproces waarbij we zuiver water overhouden, dat ook nog eens gedesinfecteerd wordt. Finaal is het water zeer zacht en van drinkwaterkwaliteit. Een win-win voor de natuur en Milcobel. De coöperatie kan economisch verder groeien ‘zonder uitputting van grondstoffen’, zoals de Europese Green Deal voorschrijft, en op termijn dus onafhankelijk worden van grondwater en leidingwater. Anderzijds neemt Milcobel de waterdruk tijdens de droge zomerperiode weg, geeft ze water in de achtertuin een tweede leven en kan ze water produceren aan een lagere operationele kost dan drinkwater.”