OVERIJSE – Tijdens de week van de deconnectie – van maandag 13 november tot en met zondag 19 november – wordt iedereen in België en in Nederland, uitgedaagd om zeven dagen lang – buiten de werkuren – helemaal geen gebruik te maken van de smartphone en het internet.
Initiatiefnemer Gunnar Michielssen: “Meer nog dan volwassenen zijn kinderen en jongeren verknocht aan social media en internetgebruik. Zo vindt zes op tien Vlaamse jongeren dat ze te afhankelijk zijn van hun smartphone. Toch slagen zij er nauwelijks in om op eigen kracht hun smartphone gebruik onder controle te krijgen. Daarom richt ‘de week van de deconnectie’ zich ook op jongeren en scholen. Deelnemende scholen kunnen samen met de leerlingen spelregels opmaken voor het smartphonegebruik in de klas, de schoolgebouwen en tijdens de pauzes. En natuurlijk worden de leerlingen aangemoedigd om deze inspanning ook na de schooluren vol te houden en zeven dagen lang offline te gaan.”
Psychosociale risico’s
Uit een Nederlands onderzoek van de Stichting Innovatie en Arbeid blijkt dat ongeveer de helft van werknemers na de werkuren gewoon bereikbaar blijft. Meestal verloopt die connectie via smartphone, tablet of laptop. Permanent verbonden zijn verhoogt echter psychosociale risico’s op stress, burn-out en depressie, maar kan ook de productiviteit op het werk aantasten.
Wettelijk recht op deconnectie
Sinds 1 april 2023 hebben Belgische medewerkers van bedrijven met meer dan 20 werknemers een wettelijk recht op deconnectie. In Nederland is de wetgeving minder expliciet. Maar ook Nederlandse werknemers kunnen buiten de overeengekomen arbeidstijd in principe niet door hun werkgever verplicht worden om bereikbaar te zijn of bepaalde prestaties te leveren.
Deze wetgeving focust eenzijdig op de verantwoordelijkheid van de werkgever. De realiteit leert echter dat werknemers het zelf vaak moeilijk hebben om digitale hulpmiddelen te negeren na de werkuren. Ook al worden ze helemaal niet verondersteld online te zijn, toch checken ze hun privé- en professionele berichten bijna continu.
Digitaal dieet
‘ De week van de deconnectie ‘ is géén radicaal pleidooi tegen digitale technologie. Smartphones zijn nuttig en in sommige situaties zelfs noodzakelijk. Als je voor een treinreis, een bezoek aan de fitness of om medische redenen een smartphone nodig hebt, hoef je die natuurlijk niet thuis te laten. Maar ook dan vraagt de challenge je smartphone na gebruik meteen volledig uit te schakelen, zodat je niet in de verleiding komt toch weer snel social media als Tiktok, Snapchat, Instagram… te checken.
Bedrijven of scholen die willen deelnemen, vinden op www.weekvandedeconnectie meer informatie en gratis promotiemateriaal. Daar kunnen deelnemers zich ook individueel of collectief registreren.
