MALLE – Ruim drie jaar geleden beslisten de monniken van de abdij van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart om hun Westmalle Extra op ruimere schaal te gaan verdelen. Tot dan was dit bier maar zeer beperkt verkrijgbaar aan de poort of in ‘Café Trappisten’, rechtover de abdij. Een specifiek glas voor deze goudblonde Trappist was er echter niet. Daar komt binnenkort verandering in: geen kelkglas zoals voor de Dubbel en Tripel, maar wel een conisch glas – zonder voet – met een eigentijds design.
Trappist Westmalle Extra is een van de oudste bieren van de abdij. De oorsprong ervan gaat terug tot in 1836. Het werd aanvankelijk enkel door de monniken en hun gasten gedronken bij de maaltijd. Het is een bier van hoge gisting met een alcoholgehalte van 4,8% en wordt gemaakt met water, gemoute gerst en hopbellen. Aan het brouwsel wordt dezelfde gist toegevoegd als bij de Dubbel en Tripel. Het is een ‘levend’ bier; het hergist namelijk op fles. Het hoppige karakter zorgt voor een aangename en dorstlessende afdronk.
Geïnspireerd op een glas van 100 jaar geleden
In tegenstelling tot de Dubbel en Tripel, die steevast in het makkelijk herkenbare Westmalle-kelkglas worden geschonken, was er geen specifiek glas voor de Extra. Intuïtief werd al gauw aangevoeld, dat een bier met een alcoholgehalte van nog geen 5 procent, idealiter in een ander glas zou worden gepresenteerd. Daarom werd een werkgroep opgericht voor het ontwerp van het nieuwe 33cl-glas.
Broeder Benedikt, overste van de abdij, was als architect-ingenieur zelf nauw betrokken bij het design: “Als vertrekpunt voor het moderne ontwerp grepen we terug naar conische Westmalle-glazen uit de jaren ‘20 en ‘30 van vorige eeuw. Het waren glazen zonder voet, vaak afgewerkt met een emaillen bedrukking en zilveren rand. Op sommige glazen stond ‘Extra’ of ‘Extra-gersten’, op andere werd enkel ‘Trappistenbier’ met het AW-logo vermeld. Bij de maaltijd in de abdij gebruiken de gasten een gelijkaardig glas weliswaar zonder versieringen.”
Het nieuwe Westmalle-glas werd geproduceerd in Portugal. De buitenkant is rond, de binnenkant telt tien facetten. In de bodem werd het AW-logo verwerkt en op de boord onderaan staat de tekst ‘gebrouwen binnen de muren van de trappistenabdij’. De glazen werden bedrukt bij een gespecialiseerd bedrijf in de Noorderkempen. De emaillen decoratie op de flank vermeldt het rood-witte AW-logo met daarboven in het karakteristieke blauw van de Extra de naam ‘Westmalle’ en daaronder de tekst ‘Trappist Extra’.
Het conische glas is enkel bedoeld voor Extra. Dubbel en Tripel worden best in het klassieke kelkglas geschonken. De rijkere, complexere aroma’s van deze sterke bieren komen dan beter tot hun recht.
Over Trappist Westmalle
Het trappistenklooster in Westmalle werd in 1794 gesticht door monniken van de abdij van La Trappe in Normandië, die tijdens de Franse Revolutie Frankrijk waren ontvlucht. De bisschop van Antwerpen schonk hen een kleine boerderij in de Kempen, genaamd ‘Nooit Rust’. In 1836 werd het klooster tot abdij verheven. In datzelfde jaar gingen de broeders ook van start met het brouwen van bier, een typisch monastieke arbeid. In Westmalle worden drie bieren gebotteld: de Extra, de Dubbel en de Tripel. De totale productie bedraagt zo’n 120.000 hectoliter per jaar. Westmalle Extra was vorig jaar goed voor 4% van dat volume.
De abdij van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart van Westmalle, is één van de vijf trappistenkloosters in België en behoort tot de Orde van de Cisterciënzers van de Strikte Observantie. Momenteel wonen er in Westmalle 17 monniken. De abdij telt ook een tachtigtal leken-medewerkers, van wie er 53 in de brouwerij werken onder toezicht van de monniken (www.trappistwestmalle.be).
Waarom brouwen Trappistenbroeders bier?
Volgens de regel van Sint-Benedictus, moeten Trappisten voor hun eigen levensonderhoud instaan door middel van handenarbeid. Vandaar dat de monniken van oudsher allerhande ambachtelijke en industriële bedrijvigheden ontwikkelden.
Binnen de muren van de abdij van Westmalle zijn een brouwerij, boerderij, bakkerij en kaasmakerij gevestigd. De voedingswaren die in de abdij van Westmalle worden geproduceerd zijn geen luxeartikelen maar wel kwalitatieve basisproducten.
De Trappisten streven geen productie- of winstmaximalisatie na. De inkomsten die gegenereerd worden door de verkoop van de bieren en de andere voedingswaren, zijn bestemd voor het levensonderhoud van de monniken, het onderhoud van het klooster, de verloning van de mensen die in de abdij werken en de nodige investeringen. Het overige wordt – zoals de traditie het voorschrijft – besteed aan ontwikkelingsprojecten en mensen in nood.
Wat is een Trappistenbier?
De benaming ‘Trappistenbier’ is juridisch beschermd en mag alleen gebruikt worden, wanneer de productie van het bier plaats vindt binnen de kloostermuren van een Trappisten abdij, onder toezicht van de monniken. De Internationale Vereniging Trappist (IVT) waakt erover, dat de aangesloten abdijen, een goede balans vinden tussen hun spirituele traditie en commerciële doeleinden. Ze helpt en ondersteunt hierbij door: de geregistreerde merknaam ‘Trappist’ en de gemeenschappelijke economische belangen van de Trappistengemeenschappen te beschermen; juiste informatie te geven over de Orde van de Cisterciënzers van de Strikte Observantie; samenwerking te stimuleren tussen abdijen; het netwerk van solidariteit en samenwerking met andere Trappisten abdijen verder te ontwikkelen en uit te bouwen.
Alleen Trappistenabdijen kunnen het geregistreerde merk ‘Trappist’ en het ‘Authentic Trappist Product’-label gebruiken. De benaming is in de allereerste plaats een oorsprongscertificering. Het mag dus nooit door een andere brouwerij worden gebruikt. Om het label te mogen gebruiken, moet men aan elk van de volgende drie richtlijnen voldoen: de producten moeten binnen de kloostermuren of in de onmiddellijke nabijheid van de Trappistenabdij worden geproduceerd; de productie vindt plaats onder toezicht van de monniken of monialen; de opbrengsten zijn voorbestemd voor de behoeften van de kloostergemeenschap, voor solidariteit binnen de Trappistenorde, voor ontwikkelingsprojecten en caritatieve doelen.
Bovendien heeft elk Trappistenbier geproduceerd door Trappistenabdijen een uniek recept en een unieke gist. Er is dus geen brouwstijl die een vergelijkbaar product zou kunnen rechtvaardigen.
Van alle Belgische bieren die door abdijen worden gebrouwen, zijn er maar vijf die het ‘Authentic Trappist Product’-logo mogen gebruiken: Chimay, Orval, Rochefort, Westmalle en Westvleteren.
Voor meer informatie in verband met Internationale Vereniging Trappist en het ATP-logo: www.trappist.be
